Theo thông tin từ Nikkei Asia, Nghị viện châu Âu đã soạn thảo dự thảo sửa đổi Quy định về phương tiện hết hạn sử dụng (ELV), trong đó bổ sung sợi carbon vào nhóm các vật liệu bị hạn chế sử dụng. Nếu được thông qua, quy định mới sẽ có hiệu lực từ năm 2029, buộc các nhà sản xuất ô tô tại châu Âu phải từng bước loại bỏ vật liệu này khỏi dây chuyền sản xuất.
Sợi carbon từ lâu đã được các hãng xe thể thao, siêu xe và xe điện ưa chuộng nhờ đặc tính nhẹ nhưng siêu cứng, giúp giảm trọng lượng xe, nâng cao hiệu suất và tiết kiệm năng lượng. Các thương hiệu như BMW, Hyundai, Lucid và Tesla đều sử dụng rộng rãi vật liệu này trong thiết kế xe điện của họ.
Tuy nhiên, EU lo ngại rằng các sợi carbon có thể phân tán trong không khí dưới dạng vi sợi, gây nguy hiểm cho sức khỏe con người nếu tiếp xúc trực tiếp với da hoặc hít phải. Đây là lần đầu tiên trên thế giới, một tổ chức cấp chính phủ đề xuất xếp sợi carbon vào danh mục vật liệu nguy hại, tương đương với các chất như chì, cadmium, thủy ngân hay hexavalent chromium…vốn đã được kiểm soát chặt chẽ trong ngành công nghiệp.
Hiện tại, ngành ô tô toàn cầu tiêu thụ khoảng 20% sản lượng sợi carbon. Do đó, việc siết chặt quy định tại thị trường châu Âu – một trong những trung tâm sản xuất ô tô lớn nhất thế giới có thể gây ảnh hưởng dây chuyền đến nhiều doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Đặc biệt, các nhà sản xuất sợi carbon tại châu Á như Teijin, Toray Industries và Mitsubishi Chemical đang nắm giữ 54% thị phần toàn cầu sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nếu quy định được thông qua. Ngay sau khi thông tin về dự thảo được công bố, giá cổ phiếu của các doanh nghiệp này đã giảm mạnh.
Trong khi đó, các nhà sản xuất siêu xe và xe thể thao vốn phụ thuộc gần như tuyệt đối vào vật liệu sợi carbon để tối ưu hóa hiệu suất được dự báo sẽ chịu tác động rõ rệt nhất. Không chỉ riêng ngành ô tô, ngành hàng không cũng sẽ bị ảnh hưởng do sợi carbon là vật liệu chủ chốt trong chế tạo máy bay hiện đại.
Giới chuyên gia nhận định rằng, EU đưa ra quy định mới nhằm hướng đến mục tiêu bảo vệ môi trường và sức khỏe con người, nhưng việc này cũng đối mặt với không ít phản đối từ các ngành công nghiệp liên quan. Với quy mô thị trường sợi carbon toàn cầu đạt khoảng 5,5 tỷ USD vào năm 2024, nhiều doanh nghiệp đang chuẩn bị vận động hành lang để trì hoãn hoặc điều chỉnh nội dung dự thảo.
Trong thời gian tới, các nhà sản xuất ô tô và vật liệu sẽ cần nghiên cứu giải pháp thay thế nhằm duy trì hiệu suất sản phẩm mà vẫn đáp ứng yêu cầu pháp lý. Tuy nhiên, việc tìm ra vật liệu thay thế có tính chất tương đương sợi carbon sẽ là một thách thức lớn về mặt kỹ thuật và chi phí.
TH (Tuoitrethudo)
